Whitepaper là gì?
Whitepaper (Bản cáo bạch) là một tài liệu bao gồm bản phác thảo một vấn đề mà dự án đang cần tìm hướng giải quyết, cũng như mô tả các chi tiết của sản phẩm, cấu trúc và tương tác của nó đối với người dùng.
Nội dung bất kỳ của một Whitepaper luôn bao gồm các điểm thảo luận sau đây (không theo thứ tự cụ thể):
- Thông tin
- Quyền lợi
- Mục lục
- Mô tả thị trường và vấn đề chính
- Mô tả sản phẩm và cách giải quyết vấn đề
- Giá Token
- Chi phí huy động được sử dụng như thế nào
- Đội hình
- Lộ trình
Cách viết Whitepaper
Bắt tay vào tìm hiểu
Khởi đầu của Whitepaper là một phần không thể thiếu cho việc thiết lập thông báo pháp lý, nơi chứa bất kì hạn chế hay thông báo quan trọng nào. Điều này gây ra việc nhiều người dùng ở một số quốc gia phải mua token của dự án theo luật pháp địa phương, hay đơn giản là để các nhà đầu tư tương lai biết rằng việc đầu tư đôi khi không đảm bảo mang lại lợi nhuận.
Có lẽ một trong những bước quan trọng nhất trong việc viết tài liệu là cách viết một bài giới thiệu đầy hấp dẫn. Phần này sẽ phác thảo các vấn đề mà dự án dự định giải quyết, cung cấp lời giải thích tại sao vấn đề đó quan trọng hay thậm chí nói lên hậu quả nếu không giải quyết vấn đề đó.
Đây là nơi người viết cần thu hút sự chú ý của độc giả, giải thích lợi ích của việc đọc tài liệu và cung cấp thông tin tổng quan về những gì người đọc mong đợi.
Whitepaper là một tài liệu dạng kỹ thuật, với độ đài tối đa là 25 trang. Do đó, điều cực kỳ quan trọng để giúp Whitepaper dễ dàng tiếp cận các nhà đầu tư và thuận lợi về mọi mặt là một bảng nội dung đầy đủ thông tin với cấu trúc chặt chẽ.
Nói về dự án
Cần một khoảng thời gian nghiên cứu kỹ trước khi nói về vấn đề chuyên sâu và giải thích chính xác cho các nhà đầu tư về tiềm năng, vị trí xây dựng giúp dự án phù hợp với thị trường hiện nay. Quan trọng nhất là cần chắc chắn giải thích về dự án là gì cũng như các thành phần liên quan.
Về trạng thái dự án
Phần này cũng nên bao gồm mô tả chi tiết về trạng thái hiện tại của dự án: Dữ liệu thông tin, những người thiết lập, chiến lược phát triển và mục tiêu tổng thể.
Phần lớn những nhà đầu tư nghiêm túc sẽ bị thu hút vào các dự án có những thông tin chi tiết cụ thể, cũng như có cơ chế hoạt động và cơ sở người dùng giúp tăng cơ hội tồn tại của Token trên thị trường. Nếu người viết nắm giữ bất kì yếu tố nào quan trọng, hãy đảm bảo giúp người đọc hiểu rõ về điều đó.
Về tài chính
Cần đảm bảo phần lớn thông tin trong Whitepaper có đề cập đến nguồn tài chính cho dự án. Có thể giải thích rõ vì sao dự án cần token riêng biệt, cách thức và thời điểm chính xác mà chúng được phân phối, liệu token cho các dự án ICO có bị hạn chế, khi nào việc kinh doanh sẽ bắt đầu, …
Kế hoạch sử dụng nguồn chi phí
Các nhà đầu tư cần biết chính xác nơi số tiền của họ sẽ đổ vào và cần bao nhiêu chi phí thì dự án sẽ hoàn thành.
Trong đó, điều cần lưu ý là các Whitepaper không nên đề cập đến khoản chi tiêu như các sự kiện của mạng lưới, phát triển công nghiệp, … Whitepaper nên nêu rõ tất cả những chi phí thu được sẽ chỉ chi trả cho việc phát triển ngoài ra không còn gì khác.
Whitepaper không chỉ bao gồm những mô tả chi tiết về kỹ thuật của dự án mà còn bao gồm lộ trình (roadmap) để phát triển. Nếu các nhiệm vụ được nêu trong lộ trình đã hoàn thành, cần lưu ý nêu rõ chúng trong Whitepaper . Vì đây được xem là một lợi thế lớn để thu hút các nhà đầu tư.
Nhóm nghiên cứu Whitepaper
Nhóm nghiên cứu là một phần quan trọng không thể thiếu của dự án. Trong vài trường hợp, một dự án ICO được thiết lập bởi những nhóm phát phát triển vô danh thường không thành công.
Trong khi phần còn lại của Whitepaper mô tả kỹ thuật. Hình ảnh và tiểu sử ngắn của nhóm phát triển cũng là lợi thế thu hút các nhà đầu tư.
Không những nên mô tả những cá nhân phía sau dự án, mà cần giải thích tầm quan trọng của mỗi thành viên đối với dự án này, các kinh nghiệm trước đây của họ cũng là một lợi thế. Cần nói rõ việc bất kỳ thành viên nào trong nhóm có kinh nghiệm về những dự án liên quan đến Blockchain hoặc tiền điện tử. Ngoài ra, người viết cũng có thể nói vài điều về ban cố vấn dự án.
Phong cách, ngôn ngữ và bố cục của Whitepaper
Khi viết Whitepaper , cần sử dụng văn phong học thuật. Tài liệu cần có tính mô tả với ngôn ngữ chuyên ngành. Các vấn đề trọng tâm nên ngắn gọn, tránh lan man.
Các tác giả thường có xu hướng tập trung vào các trường hợp tiềm năng và các triển khai trong tương lai của công nghệ, thay vì chỉ nói đến những điều cơ bản trước mắt.
Hơn nữa, Whitepaper luôn thực tế. Tránh sử dụng các giả định, dự đoán và quyền sở hữu chưa được xác minh.
Ngoài ra, cần kiểm tra ngữ pháp và lỗi chính tả. Văn bản của toàn bộ tài liệu phải được định dạng chính xác để đảm bảo tính chuyên nghiệp.
Whitepaper có thể được trình bày với nhiều ngôn ngữ. Để làm được điều này, tốt hơn hết người viết sẽ cần một dịch giả chuyên nghiệp.
Nơi đăng Whitepaper
Vài năm trước, các bài viết về những dự án ICO thành công sẽ được đăng trên những diễn đàn liên quan đến Bitcoin, Whitepaper sẽ như một lời mở đầu cho bài viết đó. Tuy nhiên, ngày nay cơn sốt về ICO đang đến đỉnh điểm, các dự án sẽ đăng Whitepaper lên website riêng của dự án đó.
Ngoài ra, còn có Github, nhiều diễn đàn tương tự khác, … để đăng bài. Nhưng người viết cần đảm bảo chỉ có một điểm truy cập duy nhất vào Whitepaper , nhằm tránh các sao chép và đăng nó trên những nền tảng khác nhau.
Các mẫu ICO Whitepaper có sẵn
Với những tài liệu liên quan đến việc kinh doanh phức tạp, có rất nhiều mẫu Whitepaper có sẵn trên Internet. Nhìn chung, việc sử dụng các mẫu như vậy sẽ khiến cho cả cộng đồng tiền ảo và nhà đầu tư cảm thấy nhàm chán. Nếu các nhà đầu tư trẻ đang chuẩn bị cho một sản phẩm độc đáo, họ cần dành nhiều thời gian để hoàn chỉnh một Whitepaper đầy thu hút.
Khi các ICO dần trở nên phổ biến rộng rãi, số lượng dịch giả tự do viết các Whitepaper cho những công ty startup dần tăng theo cấp số nhân. Tuy nhiên, với những dự án nghiêm túc và chuyên nghiệp sẽ đòi hỏi những dịch giả dày dặn kinh nghiệm.
Các Whitepaper thành công
Một số ví dụ về các Whitepaper hấp dẫn mang lại thành công cho các dự án ICO:
- Ethereum – tăng 15.5 triệu USD
- Quoine – tăng 105 triệu USD
- DigixDAO – tăng 5.5 triệu USD
Whitepaper của Ethereum Useless được xem là ngắn nhất thế giới, chỉ bao gồm một vài dòng được đăng lên website, kèm theo khẩu hiệu “Đừng mua bất kì Token nào tại đây”. Đáng ngạc nhiên là họ đã kiếm được 257.213 USD thông qua dự án ICO với Whitepaper đặc biệt này.
Nguồn: Cointelegraph