Hợp đồng thông minh (Smart Contract) là gì?
Một trong những điều tuyệt vời của công nghệ Blockchain là Hợp đồng thông minh (Smart Contract). Hợp đồng thông minh sử dụng hệ thống phân quyền tồn tại giữa tất cả các bên giao dịch, người dùng không cần phải trả tiền trung gian (Middlemen).
Smart Contract giúp người dùng tiết kiệm được thời gian gặp mặt, thương thuyết, chi phí giao dịch, bảo vệ quyền riêng tư cũng như các xung đột về thủ tục không cần thiết khi các bên muốn ký kết hợp đồng với nhau.
Trong khi hợp đồng tiêu chuẩn đặt ra các điều khoản để ràng buộc mối quan hệ và quyền lợi cho giữa các bên giao dịch thì hợp đồng thông minh ràng buộc các mối quan hệ bằng mã Code. Mặt khác, các hợp đồng thông minh sẽ thực thi các điều khoản một cách chính xác kể từ khi được thiết lập.
Ý tưởng của hợp đồng thông minh được hình thành vào năm 1993, được mô tả bởi nhà khoa học máy tính và mật mã học Nick Szabo. Ông nói nó giống như một máy bán hàng kỹ thuật số tự động. Trong ví dụ nổi tiếng của mình, ông đã mô tả cách người dùng có thể nhập giá trị dữ liệu, sau đó sẽ nhận được một sản phẩm hữu hình từ máy, trong trường hợp này là đồ ăn vặt hay nước giải khát.
Trong ví dụ đơn giản, những người dùng Ethereum có thể gửi 10 ETH cho một người bạn vào một ngày nhất định bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh.
Trường hợp này, người dùng có thể tạo hợp đồng, và bỏ dữ liệu vào đó để nó thực hiện theo các bước đã được lập trình ban đầu.
Ethereum là một nền tảng được xây dựng đặc biệt để lập ra các hợp đồng thông minh. Nhưng các công cụ mới này không được sử dụng biệt lập. Người ta tin rằng, chúng có thể hình thành các khối xây dựng cho các Ứng dụng phân quyền (DApp) hay thậm chí các Tổ chức tự trị phân quyền (DAO).
Cách hoạt động của hợp đồng thông minh
Cần lưu ý rằng Bitcoin là ứng dụng đầu tiên hỗ trợ các hợp đồng thông minh cơ bản, nghĩa là mạng lưới có thể chuyển giá trị từ người này sang người khác. Các nút (node) của mạng lưới chỉ xác thực giao dịch nếu đáp ứng được các nhu cầu cụ thể.
Tuy nhiên, Bitcoin bị giới hạn trong trường hợp sử dụng tiền tệ. Ngược lại, Ethereum thay thế ngôn ngữ hạn chế của Bitcoin bằng một ngôn ngữ cho phép các nhà phát triển phần mềm viết các chương trình riêng của mình.
Ethereum giúp các nhà phát triển lập trình các hợp đồng thông minh hay các Autonomous agents (đại lý tự trị), được nhắc đến trong White paper của Ethereum “Turning – complete” mang ý nghĩa hỗ trợ một bộ hướng dẫn sử dụng của máy điện toán rộng hơn.
Hợp đồng thông minh có thể:
- Có chức năng như một tài khoản “nhiều chữ ký”, vì vậy số tiền chỉ được gửi đi khi đáp ứng được tỷ lệ người đồng ý
- Quản lý thỏa thuận giữa những người dùng, giống như người mua mua bảo hiểm từ người khác
- Cung cấp tiện ích cho các hợp đồng khác (giống như cách hoạt động của một thư viện phần mềm)
- Lưu trữ thông tin về một ứng dụng, như thông tin được đăng ký tên miền hay hồ sơ thành viên.
Sức mạnh của những con số
Các hợp đồng thông minh có thể cần sự trợ giúp từ các hợp đồng thông minh khác. Khi có ai đặt cược vào nhiệt độ của ngày hôm đó, hợp đồng thông minh gây ra sự tiếp nối các hợp đồng chi tiết hơn cho vụ cá cược ấy.
Một hợp đồng thông minh sẽ sử dụng dữ liệu bên ngoài để xác định thời tiết, và một hợp đồng khác có thể giải quyết đặt cược dựa trên thông tin nhận được từ hợp đồng đầu tiên khi các điều kiện được đáp ứng.
Việc chạy mỗi hợp đồng luôn yêu cầu phí giao dịch ETH, phụ thuộc vào lượng điện năng tính toán cần đến. Ether chạy mã hợp đồng thông minh khi người dùng hay hợp đồng khác gửi cho nó đầy đủ phí giao dịch.
Cuối cùng, Ethereum thực hiện các hợp đồng thông minh trong “bytecode”, hay một chuỗi các ký tự và dãy số 0 mà nó có thể được đọc và chuyển mã bởi mạng.
Nguồn: Coindesk
