Kỷ nguyên kỹ thuật số mở ra nhiều ứng dụng mới, trong đó một trong những từ khoá được ghi nhận nhiều nhất là “bitcoin”. Vậy Bitcoin (BTC) là gì và tại sao lại khiến nhiều người quan tâm đến vậy?
Bitcoin là gì?
Bitcoin (BTC) là một loại tiền tệ điện tử (kỹ thuật số) được tạo ra vào năm 2009. Bitcoin không được in thành giấy như tiền mặt mà chúng ta thường sử dụng Bitcoin được sản xuất, khai thác bởi các máy tính thông qua một phần mềm miễn phí.
Bitcoin được sử dụng để giao dịch, trao đổi, mua bán bởi hệ thống thanh toán hoàn toàn mới trên một mạng lưới ngang hàng (Distributed Network) riêng biệt và được tất cả người dùng Bitcoin chấp thuận.
Ai là người tạo ra Bitcoin?
Vào năm 2009, Bitcoin được tạo ra bởi một cá nhân (hoặc một nhóm người) với bí danh là Satoshi Nakamoto.
Ý tưởng của Satoshi Nakamoto là tạo ra một loại tiền tệ độc lập có thể được thanh toán qua các cổng thanh toán điện tử dựa trên thuật toán. Điều này có thể giúp Bitcoin được giao dịch mà không cần thông qua một bất kỳ cơ quan trung gian nào, có thể được chuyển giao an toàn, dễ kiểm chứng và không thể làm giả giao dịch.
Giao dịch BTC có thể được thực hiện thông qua thiết bị kết nối Internet mà không cần sự xuất hiện của bên trung gian (thường là ngân hàng hay tổ chức tài chính).
Dù Bitcoin chưa thực sự phổ biến nhưng ở một số nơi, nó có thể được sử dụng trong giao dịch riêng hoặc để thanh toán các hoá đơn điện tử nếu hai bên thoả thuận đồng ý. Điều này khiến Bitcoin có giá trị không khác gì những loại tiền tệ thông thường vốn đã được sử dụng.
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng Bitcoin để mua hàng hoá nặc danh. Bạn cũng có thể thanh toán quốc tế dễ dàng bằng Bitcoin vì loại tiền tệ kỹ thuật số này không bị ràng buộc bởi bất kỳ quốc gia hay tổ chức nào, và bạn cũng sẽ không bị mất phí như khi sử dụng thẻ tín dụng hoặc quy đổi ngoại tệ.
Bitcoin có thể được sử dụng để thanh toán, giao dịch cho những sản phẩm kỹ thuật số, nếu cả hai bên mua và bán đều chấp thuận giao dịch.
Sự khác biệt của Bitcoin và Tiền tệ (Fiat)
Mang trong mình nhiều ưu điểm vượt trội, Bitcoin cũng như các dạng tiền điện tử khác, cũng có những giới hạn riêng và khác biệt so với tiền tệ truyền thống (Fiat). Trong đó trở ngại lớn nhất là Bitcoin không được sử dụng phổ biến như trong giao dịch tiền mặt và đôi khi không có giá trị quy đổi ra tiền mặt.
Hãy cùng tìm hiểu xem những điểm khác biệt còn lại của Bitcoin và tiền Fiat truyền thống nhé:
- Bitcoin là tiền điện tử, thực chất chỉ là đoạn mã (code) được tạo ra bởi máy tính, trong khi đó tiền tệ được tính trên lượng vàng nguyên chất nhất định làm đơn vị tiền tệ.
- Tính bền vững: chính vì chỉ là những đoạn mã máy tính nên bitcoin không bị tác động bởi những yếu tố tự nhiên hay chính trị.
- Dễ mang đi: những đoạn mã không có hình dạng vật lý này có thể dễ dàng lưu trữ, vận chuyển cũng như giao dịch.
- Không thể làm giả: bạn đã nghe đến tiền giả, vàng giả, nhưng sẽ không thể nghe đến chuyện làm giả Bitcoin. Vì Bitcoin được sinh ra dựa trên Công nghệ Blockchain, nên không ai có thể tác động in thêm hay làm giả, dù đó có là người đã tạo ra BTC.
- Tính phân cấp: ngay cả khi một máy tính liên kết trong hệ thống Blockchain (hệ thống nền tảng của bitcoin) bị mất đi thì Bitcoin cũng không thể biến mất mà những máy tính máy tính còn lại sẽ tiếp tục vận hành và bảo mật hệ thống
- Không giống như vàng hoặc tiền giấy được phát hành bởi các ngân hàng, tổ chức, Bitcoin là đồng tiền hữu hạn.
- Có thể được chia nhỏ tới 100 triệu đơn vị, trong khi tiền fiat thường chia nhỏ đến 100 đơn vị. Điều này là do một đồng BTC có mệnh giá khá lớn, gần $7000 (tính đến thời điểm của bài viết này).
Có bao nhiêu Bitcoin trên thị trường?
Tính tới thời điểm tháng 5/2018, tổng giá trị của tất cả Bitcoin trên toàn thế giới đã vượt quá 100 tỉ USD. Với hàng triệu USD giá trị của Bitcoin được trao đổi hằng ngày,
Như đã nói ở trên, Bitcoin là đồng tiền hữu hạn và khi đào đến mức giới hạn đó, bạn sẽ không thể tạo thêm Bitcoin. Ước tính có 21 triệu Bitcoin được tạo ra. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 17 triệu Bitcoin được đào. Tuy nhiên, số lượng của trên thực tế có thể nhỏ hơn vì Bitcoin có thể bị mất do người chủ sở hữu quên mật khẩu đăng nhập dẫn đến mất quyền truy cập ví, hỏng ổ cứng,…
Đơn vị của Bitcoin
Đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin là Satoshi: 1 Bitcoin = 100,000,000 Satoshi.
Đơn bị này được quy định từ tháng 11/2008 do Satoshi Nakamoto để tiện giao dịch.
Bạn có thể tham khảo bảng quy đổi từ Satoshi ra Bitcoin dưới đây:
Satoshi Bitcoin
1 Satoshi 0.00000001 ฿
10 Satoshi 0.00000010 ฿
100 Satoshi 0.00000100 ฿
1.000 Satoshi 0.00001000 ฿
10.000 Satoshi 0.00010000 ฿
100.000 Satoshi 0.00100000 ฿
1.000.000 Satoshi 0.01000000 ฿
10.000.000 Satoshi 0.10000000 ฿
100.000.000 Satoshi 1.00000000 ฿
Bitcoin được tạo ra như thế nào?
Bạn không thể tự tạo ra Bitcoin là chỉ có thể khai thác bằng cách Đào Bitcoin (Mining). Chắc hẳn từ “đào Bitcoin” không còn xa lạ gì đối với những người quan tâm đến loại tiền tệ kỹ thuật số này. Đào Bitcoin hiểu đơn giản là quá trình dùng máy tính để giải thuật toán phức tạp nhằm xác minh một Khối (block). Qua đó, người thợ đào sẽ được nhật một số lượng Bitcoin thưởng. Máy tính có cấu hình càng mạnh thì việc đào Bitcoin sẽ càng nhanh.
Vì càng ngày càng có nhiều người đào và tốc độ đào Bitcoin càng nhanh nên độ khó của các thuật toán sẽ càng tăng. Chính vì lý do này mà những thợ đào thường kết hợp với nhau thành một nhóm đào Bitcoin để có thể thu được kết quả tốt hơn.
Những đặc điểm của Bitcoin
Tính phi tập trung
Như đã nói ở trên, loại tiền tệ kỹ thuật số như Bitcoin không chịu sự quản lý hay kiểm soát của bất kỳ một cơ quan, tổ chức nào.
Chi phí giao dịch cực thấp
Với tính chất phi tập trung nên chi phí giao dịch của Bitcoin là cực thấp và hầu như là không mất phí. Khi giao dịch loại tiền này, bạn không phải chịu phí cho những tổ chức trung gian cũng như không mất phí chuyển đội ngoại tệ như sử dụng các đồng tiền thông thường.
Không thể làm giả
Hầu như loại tiền giấy nào cũng có thể làm giả, gây ảnh hưởng tới lợi nhuận của các nhà đầu tư khi xuất hiện tình trạng này. Còn Bitcoin không thể được làm giả hay in thêm.
Ví tiền đa dạng
Bitcoin được lưu trữ trong Ví điện tử (Wallet). Địa chỉ của ví Bitcoin cũng chính là số tài khoản giao dịch của bạn. Có nhiều loại ví Bitcoin nhưng phổ biến nhất vẫn là ví Coinbase và ví Blockchain.
Nếu bạn lưu trữ số lượng Bitcoin nhiều thì Ledger Nano S hoặc Trezor sẽ là lựa chọn thích hợp vì 2 loại ví này có độ an toàn cao.
Bitcoin có độ bảo mật rất cao
Tính bảo mật của đông tiền kỹ thuật số Bitcoin rất nghiêm ngặt, vì hầu như không ai có thể hack vào hệ thống Bitcoin
Lưu trữ lịch sử giao dịch
Những giao dịch của bạn đều được ghi nhận bằng công nghệ Blockchain. Blockchain là công nghệ truyền tải và lưu giữ dữ liệu không thông qua một trung gian nào, có tính bảo mật cao. Vì thông tin trong Blockchain không thể thay đổi nên bạn không thể thay đổi những giao dịch của. Đây là lý do tại sao bạn không thể lấy lại tiền một khi đã nhấn nút giao dịch Bitcoin.
Làm sao để có Bitcoin?
Có nhiều cách để bạn sở hữu Bitcoin. bạn có thể tự tìm kiếm Bitcoin bằng cách “đào” (khai thác), đầu cơ hoặc có thể thực hiện giao dịch mua để sở hữu loại tiền kỹ thuật này.
Đào Bitcoin (Mining)
Đào Bitcoin là thuật ngữ dùng để chỉ việc giải thuật toán để nhận được một đoạn mã, sau đó bạn sẽ được trả công bằng Bitcoin trên số mã bạn giải được.
Muốn đào Bitcoin bạn phải sở hữu một máy tính có cấu hình mạnh để giải các thuật toán, đồng thời phải sở hữu phần mềm dành riêng cho việc khai thác Bitcoin. Ngoài ra, bạn còn phải đăng ký trở thành thợ đào với số định danh cụ thể và chọn một “môi trường”, hay còn gọi là mỏ, để có thể bắt đầu đào.
Trong quá trình đào coin, việc sở hữu máy tính mạnh và phần mềm chạy “mượt” là điều không thể không bàn tới nếu bạn muốn đào coin hiệu quả. Trong thời gian đầu, các thợ đào thường sử dụng máy tính cá nhân CPU để đào coin, tuy nhiên sau một thời gian họ phát hiện ra sử dụng GPU và card đồ hoạ để đào Coin sẽ đem lại hiệu suất cao hơn.
Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, cả CPU và GPU vẫn chưa phải là sự lựa chọn tối ưu vì chúng tiêu tốn nhiều điện năng và có thể hoạt động đa nhiệm trong khi đào Bitcoin chỉ có một nhiệm vụ là giải mã các thuật toán.
Sau nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học đã giới thiệu thiết bị dành riêng để đào Bitcoin gọi là Application Specific Integrated Circuit (ASIC). Đây thực chất là một con chip có khả năng tập trung để giải mã thuật toán tốt hơn và hiệu quả hơn.
Ngoài ra để đào Bitcoin, không thể không nhắc đến những phần mềm kết nối mạng máy tính và phần mềm khai thác mỏ Bitcoin, theo dõi quá trình đào Bitcoin như CGMiner, BFGMiner, BTCMiner, EasyMiner.
Trong khi phần mềm kết nối mạng máy tính cho phép bạn tương tác với các khách hàng và thực hiện các giao dịch chuyển tiếp giữa người khai thác mỏ và mạng lưới Bitcoin, phần mềm khai thác mỏ Bitcoin đưa ra những chỉ dẫn để phần cứng hoạt động khai thác như: nhận việc, giám sát đầu vào đầu ra, thống kê số liệu về tốc độ tính toán, tốc độ khai thác, kể cả tốc độ quạt và nhiệt độ.
Mua Bitcoin
Mua Bitcoin là một phần của giao dịch Bitcoin. Để mua BTC, ngoài tiền là yếu tố bất di bất dịch ra, bạn cần có ví tiền điện tử (Wallet) và lựa chọn sàn giao dịch để có thể thực hiện mua coin.
Bạn cần lưu ý những điều sau đây:
Tạo ví lưu trữ Bitcoin
Có nhiều loại ví để bạn chọn lưu trữ Bitcoin như Coinbase, Exoducs, MyCelium hoặc Blockchain.info,… Bạn nên đọc tham khảo những đánh giá của cộng đồng chơi Bitcoin, hoặc ý kiến của người quen (nếu có thể) để biết được nên chọn loại ví nào. Một khi đã quyết định được, bạn chỉ cần truy cập vào website của nhà cung cấp đó và chọn đăng ký. Mọi thủ tục đăng ký đều được hướng dẫn rõ ràng trên trang website của nhà cung cấp.
Chọn sàn giao dịch
Tương tự như ví lưu trữ, có nhiều sàn giao dịch để bạn lựa chọn. Với thị trường giao dịch Bitcoin ở Việt Nam, Remitano là một trong những sàn giao dịch nổi tiếng mà bạn có thể bắt đầu.
Bạn có thể tham gia đăng ký giao dịch tại sàn Remitano.com
Giao dịch mua Bitcoin
Vì giá trị của 1 BTC là khá lớn nên bạn có thể mua đơn vị phần thập phân của một Bitcoin. Bạn sẽ bị tính phí giao dịch bằng 1% trên tổng khối lượng giao dịch.
Sau khi giao dịch thành công, Bitcoin sẽ được chuyển vào ví điện tử của bạn. Bạn có thể tiếp tục sử dụng coin này để giao dịch trong những lần sau. Lưu ý trong những lần giao dịch coin, bạn phải điền đúng địa chỉ ví Bitcoin để tránh bị mất coin vĩnh viễn.
Ngoài chọn mua Bitcoin qua các sàn giao dịch như Remitano, bạn cũng có thể mua coin qua các cộng đồng giao dịch tiền ảo hoặc những cá nhân rao bán coin qua các trung gian có uy tín. Trong những giao dịch này, có thể bạn sẽ phải trả tiền mặt bằng VND hoặc USD cho người bán hoặc bên trung gian rồi mới được nhận coin. Cách làm này có thể giúp bạn tiết kiệm phí giao dịch.
Với những thông tin trên đây, bạn sẽ có cái nhìn rõ hơn về Bitcoin, cách Bitcoin vận hành cũng như hiểu được tại sao đồng tiền kỹ thuật số này lại thu hút sự quan tâm của nhiều người đến vậy.